Tradycyjny merchandising koncentrował się zazwyczaj na cechach produktu, ogólnym wyglądzie wizualnym lub ofertach promocyjnych. Produkty były układane według kategorii, kolorów lub marek – wszystko po to, aby poprawić widoczność.
Ale współcześni klienci się zmienili – a więc musi się zmienić także sposób prezentacji produktów w sklepach.
Dziś najlepsi detaliści zadają sobie inne, o wiele ważniejsze pytanie:
„Czego dokładnie potrzebuje ten klient – i jak chce robić zakupy właśnie w moim sklepie?”
Prawdziwie zorientowany na klienta merchandising w sklepie stacjonarnym to nie tylko estetyczna ekspozycja. To stworzenie przemyślanego, atrakcyjnego doświadczenia zakupowego, które odpowiada na rzeczywiste nawyki, wartości i oczekiwania klientów – a nie na przypuszczenia.
Czym jest klientocentryczny merchandising w sklepie fizycznym?
To praktyka organizowania ekspozycji, ścieżek zakupowych i rozmieszczenia stref w oparciu o rzeczywiste zachowania klientów, ich opinie i potrzeby.
Zamiast pytać:
„Gdzie najlepiej umieścić ten produkt?”,
warto zapytać:
„Jak klient zauważy ten produkt, jak z nim wejdzie w interakcję – i co poczuje?”
Nowoczesny merchandising powinien być:
1. Oparty na danych z sali sprzedaży
Zachowania klientów w sklepie fizycznym dają wiele wskazówek – trzeba tylko wiedzieć, gdzie szukać.
Wykorzystuj:
-
Dane z systemów POS – by zidentyfikować bestsellery, popularne kategorie i trendy sezonowe.
-
Mapy cieplne ruchu klientów – aby analizować, gdzie klienci się zatrzymują, a które miejsca omijają.
-
Programy lojalnościowe – do segmentacji klientów (wrażliwi na cenę, stali, nowi) i personalizacji ekspozycji.
Przykład:
Sklep spożywczy odkrył, że klienci dbający o zdrowie często kupują mleko roślinne i wegańskie przekąski. Odpowiedzią była nowa strefa „Roślinne odżywianie” z przepisami, odpowiednim wystrojem i czytelnym oznaczeniem.
Efekt: +17% sprzedaży tej kategorii.
Wskazówka:
Użyj planogramu, by lepiej rozmieścić produkty w sklepie.
Z cyfrowymi narzędziami, jak PlanoHero, możesz tworzyć planogramy, optymalizować układ produktów na półkach, śledzić efektywność ekspozycji i dostosowywać układ sklepu do zachowań klientów.
2. Ciągle udoskonalany na podstawie opinii klientów
Stała ekspozycja, której nie zmieniamy mimo wyników, zwykle nie przynosi efektów. Skuteczni detaliści regularnie modyfikują układ półek w oparciu o informacje zwrotne.
W sklepie fizycznym może to być:
-
Pytanie przy kasie: „Czy łatwo było znaleźć to, czego szukasz?”
-
QR-kody przy ekspozycji – szybkie ankiety.
-
Codzienne notatki od pracowników o uwagach i pytaniach klientów.
Przykład:
W sklepie budowlanym klienci narzekali, że trudno znaleźć sezonowe narzędzia. Personel stworzył strefę „Zestawy sezonowe” przy wejściu (np. „Wiosenny ogród”, „Zimowy remont”), co zwiększyło konwersje w ciągu 2 tygodni.
Inny przykład:
Klienci zauważyli, że nie widzą nowych produktów. Sklep zmienił ekspozycję za pomocą PlanoHero i przetestował, która konfiguracja działa najlepiej.
3. Inkluzywny dla każdego klienta
Bycie zorientowanym na klienta oznacza uwzględnianie potrzeb wszystkich, nie tylko „idealnego” profilu z ankiety marketingowej.
To oznacza:
-
Półki na odpowiedniej wysokości dla osób na wózkach lub niższych wzrostem.
-
Szerokie przejścia dla rodziców z wózkami i starszych klientów.
-
Tabliczki informacyjne w kilku językach w wielojęzycznych dzielnicach.
-
Równe, nierażące oświetlenie – dla wrażliwych osób.
Przykład:
Sklep kosmetyczny wprowadził tabliczki po angielsku i hiszpańsku, pochylone lustra dla klientów na wózkach i strefy bez zapachów.
Efekt: większy ruch wśród dotąd trudnodostępnych grup.
Narzędzia klientocentrycznego merchandisingu
-
Systemy POS – śledzenie sprzedaży i popularności produktów
-
Analiza ruchu – mapy cieplne zachowań klientów (np. funkcje w PlanoHero)
-
Oprogramowanie do planogramów – jak PlanoHero do tworzenia ekspozycji
-
Narzędzia do zbierania opinii – np. ankiety QR z wykorzystaniem Typeform
Emocjonalne wyzwalacze: jak tworzyć ekspozycje, które przyciągają?
Każda półka, regał czy witryna to nie tylko miejsce na produkt, ale punkt emocjonalnego kontaktu z klientem.
Ludzie kupują nie tylko to, czego potrzebują, ale to, co wywołuje emocje.
Dobrze zaprojektowana ekspozycja powinna wywoływać:
-
Wspomnienie
-
Zainteresowanie
-
Nadzieję
-
Poczucie przynależności
Przykłady emocji i jak je wywoływać
Emocja | Jak wywołać |
---|---|
Komfort | Ciepłe światło, miękkie tkaniny, spokojna muzyka – sklepy z domowymi produktami, księgarnie |
Nostalgia | Retro tabliczki, muzyka z lat 90., opakowania vintage – zabawki, słodycze, sezonowe produkty |
Zachwyt | Jaskrawe kolory, dynamiczne ekspozycje, interaktywne standy – elektronika, moda młodzieżowa |
Przynależność | Produkty lokalne, rekomendacje personelu, dekoracje inspirowane dzielnicą |
Inspiracja | Tematyczne strefy: fitness, podróże, DIY – klient widzi siebie w danej historii |
Pilność | Tabliczki „Zostały ostatnie 3 sztuki!”, liczniki promocji – zwłaszcza przy kasie |
Taktyki:
-
Strefy życia (winiety) – małe historie w sklepie
np. pełna stylizacja z torebkami i dodatkami w sklepie odzieżowym
strefa DIY z farbami, próbkami i narzędziami w sklepie budowlanym -
Rekwizyty i zapachy
drewniane skrzynki, sztuczne produkty, zapach cynamonu w okresie świątecznym -
Interaktywność
„Wypróbuj mnie” dla kosmetyków, próbki tkanin, kreatory prezentów -
Sezonowość i kultura
lokalne święta, wakacje szkolne, nawiązania do ulubionych drużyn w dzielnicy
Podsumowanie
Ekspozycja towarów w sklepie to nie tylko logistyka – to komunikacja z klientem poprzez atmosferę, emocje i doświadczenie.
Gdy projektujesz układ z myślą o zachowaniach i uczuciach klienta, ekspozycja nie tylko przyciąga – ona przekonuje.
To właśnie jest prawdziwy merchandising, który sprawia, że klienci chcą wracać.
Szukasz oprogramowania tworzenia planogramów?
Wypróbuj bezpłatną wersję demonstracyjną PlanoHero